Ο όρος ESG (Environmental, Social and Governance) αν και εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2004, προκειμένου να αποτυπώσει την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία των διαστάσεων αυτών των εννοιών στην επιχειρηματικότητα, παρέμεινε για πολλά χρόνια αδρανής, για λόγους που κυρίως είχαν να κάνουν με διαφορετικές συνθήκες, οι οποίες δημιουργήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και τις συνέπειές της. Καθώς όμως η παγκόσμια κοινότητα δίνει ολοένα και πιο βαρύνουσα σημασία στον αντίκτυπο του επιχειρείν στην κοινωνία και το περιβάλλον, σήμερα, η εφαρμογή κριτηρίων ESG στην λειτουργία των επιχειρήσεων είναι θεσπισμένη μέσα από πολλές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Πράσινη Συμφωνία, το EU Taxonomy, αλλά και από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, μέσω της Agenda30.
Σχεδόν οι μισές κρατικές αρχές παγκοσμίως απαιτούν από τις εταιρείες να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με περιβαλλοντικούς παράγοντες:
- 44% για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και
- 46% για τη βιωσιμότητα και τη μείωση των αποβλήτων.
Οι απαιτήσεις αυτές είναι υψηλότερες μεταξύ των χωρών του ΕΜΕΑ (Ευρώπη και Μέση Ανατολή (54% και για τις δύο) και χαμηλότερες στη Βόρεια Αμερική (29% και 36%, αντίστοιχα).
Συνεπώς, τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες εταιρείες σπεύδουν να υιοθετήσουν τα κριτήρια ESG, να ενσωματώσουν σχετικές πρακτικές και να δημοσιεύουν τις επιδόσεις τους σε εκθέσεις βιωσιμότητας. Σε πολλές περιπτώσεις τα κριτήρια ESG αποτελούν πλέον και προϋπόθεση άντλησης χρηματοδότησης - άρα, από τη σκοπιά πολλών επιχειρήσεων, μοχλός επέκτασης της δραστηριότητάς τους και τελικά, ανάπτυξης.
Επί του παρόντος, το βάρος της υποβολής εκθέσεων και της τήρησης της ESG νομοθεσίας πέφτει σε μεγάλο βαθμό στις δημόσιες και εισηγμένες εταιρείες. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, από τον Ιανουάριο του 2022, οι νέοι κανονισμοί στην Ελβετία απαιτούν από τις εταιρείες δημοσίου ενδιαφέροντος, όπως όπως οι εισηγμένες εταιρείες ή οι μεγάλες εταιρείες που ρυθμίζονται από την Ελβετική Αρχή Εποπτείας των Χρηματοπιστωτικών Αγορών (FINMA), να εκδίδουν δημόσιες ετήσιες εκθέσεις ESG.
Είναι ενδιαφέρον όμως το γεγονός ότι υπάρχει μια τάση για τις ιδιωτικές εταιρείες να αναφέρουν εθελοντικά τις δραστηριότητές τους στον τομέα των ESG. Σε μεγάλο βαθμό προχωρούν σε αυτές τις ενέργειες με σκοπό να προετοιμαστούν για μελλοντικές νομικές υποχρεώσεις με υποβολή εκθέσεων τα επόμενα χρόνια, αλλά οδηγούνται προς αυτήν την κατεύθυνση επίσης και από τις προσδοκίες των καταναλωτών για το ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να λειτουργούν με πιο βιώσιμο, υπεύθυνο και διαφανή τρόπο.
Σε ορισμένα κράτη, ορισμένες ιδιωτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, θα υποχρεούνται ή υποχρεούνται ήδη να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με ESG δείκτες. Το κύριο σκεπτικό πίσω από αυτό είναι ότι οι εν λόγω εταιρείες αποτελούν μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού ή είναι επιχειρήσεις που συνδέονται με μεγαλύτερες οντότητες, οπότε πρέπει να είναι επίσης διαφανείς σχετικά με τους κύριους κινδύνους και τις επιπτώσεις τους σε σχέση με τα ESG, προκειμένου να επιτραπεί στις μεγαλύτερες οντότητες να μπορούν να χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους για τις δικές τους σχετικές αναφορές.
Η ταχεία άνοδος της υποβολής εκθέσεων ESG σημαίνει όμως και ότι πολλοί επιχειρηματίες είναι απροετοίμαστοι για τις νέες απαιτήσεις. Παρά την αυξανόμενη σημασία και τις απαιτήσεις για αναφορές ESG, σύμφωνα με μελέτες, οι επιχειρήσεις είναι γενικά απροετοίμαστες για τις αναμενόμενες συμμορφώσεις με τα ESG πλαίσια, δεδομένου ότι οι απαιτήσεις ESG βρίσκονται σε νηπιακό στάδιο σε πολλές χώρες, οι επιπτώσεις και το μέλλον του εφαρμοστέου πλαισίου παραμένουν ως έναν βαθμό ασαφείς.
Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, υπολογίζεται ότι το 77% των κρατών με σημαντική δραστηριότητα κεφαλαίων έχουν δει αύξηση του ενδιαφέροντος των διαχειριστών κεφαλαίων για βιώσιμα και κοινωνικά ωφέλιμα κεφάλαια, γεγονός που καταδεικνύει το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον για το ESG για τους πελάτες των funds. Τα δύο τρίτα (67%) των κρατών με σημαντικές κεφαλαιακές δραστηριότητες έχουν δεσμευτεί στο επίπεδο 2 του Κανονισμού της Ε.Ε. για τη Γνωστοποίηση της Βιώσιμης Χρηματοδότησης (SFDR). Αυτό σημαίνει ότι οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και οι πάροχοι κεφαλαίων πρέπει να τηρούν υποχρεώσεις γνωστοποίησης που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα, καθώς και ολοκληρώνουν την υποχρεωτική υποβολή εκθέσεων με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας.
Συνολικά, τα κριτήρια ESG συμβάλλουν στην αξιολόγηση μιας επιχείρησης σε σχέση με θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης τόσο από τους καταναλωτές και την κοινωνία εν γένει όσο και από τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και τους επενδυτές.
Εκτός από την αναγκαία εφαρμογή των σημαντικών Οδηγιών και Κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εφαρμογή κριτηρίων ESG επιβάλλεται και λόγω των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε.
Οι επιχειρήσεις που υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές
- ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά τους
- βελτιώνουν τη φήμη τους
- αυξάνουν την προστιθέμενη αξία τους
- εξοικονομούν ενέργεια και πόρους
- διαμορφώνουν κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης για τους εργαζόμενους, τα θεσμικά όργανα και τους πολίτες
Οι υπηρεσίες που μπορεί να σας παράσχει η Capital Markets Experts αναφορικά με το πλαίσιο εφαρμογής των ESG κανόνων, αφορούν
- την αξιολόγηση/ assessment υφιστάμενης κατάστασης
- τη διαμόρφωση στρατηγικού πλάνου βιωσιμότητας
- την εκπαίδευση ενδιαφερόμενων μερών (σεμινάρια)
- συμβουλευτικές Υπηρεσίες / Consulting
- την επίβλεψη υλοποίησης ενός αποτελεσματικού ESG πλάνου / Monitoring
- την σύνταξη του ετήσιου απολογισμού / ESG Reporting